Bestemmingsplan versus Omgevingsvergunning (uitgebreide procedure Wabo)

In de rubriek ‘Uit de praktijk’ delen onze professionals hun ervaring op de werkvloer. Dit keer Diana Bout, Junior Adviseur Ruimtelijke Ordening over de bestemmingsplanprocedure en de uitgebreide procedure Wabo (omgevingsvergunning).
Als een particulier, ondernemer of gemeente een project wil ontwikkelen, moet dit passen binnen de regels van het bestemmingsplan. Het komt echter vaak voor dat een project niet geheel kan voldoen aan de regels of zelfs helemaal niet past binnen een bestemming. Om de ontwikkeling toch mogelijk te maken heeft de initiatiefnemer dan twee keuzes: het doorlopen van een bestemmingsplanprocedure of het aanvragen van een omgevingsvergunning (uitgebreide procedure Wabo). De juiste keuze spreekt niet altijd voor zich daarom informeren wij u graag over de uitgangspunten van beide procedures. Onderstaand worden beide procedures besproken en vergeleken.
Omgevingsvergunning (uitgebreide procedure Wabo)
Bij een uitgebreide procedure Wabo moet er een ruimtelijke onderbouwing worden opgesteld die aantoont dat een project haalbaar en uitvoerbaar is en dat er sprake is van een goede ruimtelijke ordening. Een ruimtelijke onderbouwing is te vergelijken met de toelichting van een bestemmingsplan en moet net als bij een bestemmingsplan zijn onderbouwd door ruimtelijke onderzoeken.
Om de uitgebreide procedure te kunnen doorlopen moet er een concreet plan met uitgewerkt bouwplan liggen, op bestekniveau. Bij kleine planafwijkingen, zoals een kleinschalige uitbreiding, wordt er ook vaak voor deze procedure gekozen. Let wel: bij een omgevingsvergunning wordt het bestemmingsplan niet herzien maar betreft het een eenmalige beschikking. De huidige bestemming blijft dus ongewijzigd, in een later stadium kunnen er dan ook geen wijzigingen meer worden doorgevoerd!
De procedure is als volgt, de uitgebreide procedure heeft een wettelijk termijn van 26 weken (met een mogelijkheid tot verlenging met 6 weken). De termijn begint na indiening van de aanvraag te lopen, dit termijn kan worden opgeschort bij verzoek om aanvullende gegevens. Bij inwerkingtreding van de omgevingsvergunning kan de initiatiefnemer gelijk starten met de werkzaamheden. In veel gevallen kan een uitgebreide procedure dus tijdwinst opleveren.
Een mogelijk nadeel van de uitgebreide procedure Wabo is wel dat er beroepsmogelijkheid is bij twee instanties (rechtbank en Raad van State). Een beroepsprocedure kan wel tot 12 maanden duren. Als de zaak in hoger beroep wordt behandeld, kan de procedure met nog eens 12 maanden worden verlengd. Een vergunningaanvraag kan daarnaast bij complexe projecten naar verwachting sneller geweigerd of buiten behandeling verklaard worden indien de partijen er niet uitkomen.
Bestemmingsplan
Bij een bestemmingsplanprocedure wordt de bestemming herzien. Het plan bestaat uit een toelichting, regels en een verbeelding. Een groot voordeel bij een bestemmingsplan is dat er meer flexibiliteit kan worden toegepast zodat een bouwplan nog kan worden aangepast. Bij grote of complexe projecten wordt er daarom ook vaak voor deze procedure gekozen.
Een bestemmingsplanprocedure heeft geen wettelijk termijn na het aanleveren van het concept zoals bij een omgevingsvergunning. In de voorbereidingsfase van een bestemmingsplan kan dus veel tijd gaan zitten. Wel is er een termijn gesteld van maximaal 12 weken na de inzagetermijn van het ontwerp tot aan de vaststelling. Bij een bestemmingsplan is er over het algemeen ook meer tijd voor overleg met belanghebbenden. Dit kan het aantal bezwaren mogelijk beperken. Beroep is daarnaast maar bij één instantie (Raad van State) mogelijk met een beroepstermijn van maar 6 maanden.
Na de vaststelling van een bestemmingsplan kan er niet gelijk worden begonnen met de werkzaamheden. Er dient nog een omgevingsvergunning te worden aangevraagd. Dit is de reguliere procedure met een termijn van 8 weken (met een mogelijkheid tot verlenging met 6 weken). Een nadeel hiervan is dat bij een omgevingsvergunning er wel weer rechtsmogelijkheden zijn. Een belanghebbende kan dus nogmaals beroep aantekenen.
Wat kan Lodewijck Groep voor u betekenen?
Lodewijck Groep is uw strategisch adviseur op alle inhoudelijke aspecten van het omgevingsrecht en ruimtelijke ordening. Wij kijken graag met u mee en adviseren u graag welke procedure het meest geschikt is voor uw project. Ook zijn wij er voor het opstellen van bestemmingsplannen en ruimtelijke onderbouwingen, het zorgdragen voor de noodzakelijke omgevingsonderzoeken en begeleiden wij u gedurende het gehele proces.
Wij delen graag onze ervaringen met u. Mocht u vragen hebben naar aanleiding van dit artikel, neem dan contact met ons op via 085 401 05 67 / info@lodewijckgroep.nl.
Diana Bout
Junior Adviseur Ruimtelijke Ordening
‘Wij geven advies & ondersteuning om op voort te bouwen.’